Thành có 4 cửa quay ra các hướng Bắc, Nam, Tây, Đông và lần lượt có tên là: cửa Hậu, cửa Tiền, cửa Hữu, cửa Tả. Trước đây bốn cửa đều có cầu gạch bắc qua hào nước, nhưng hiện nay chỉ có hai cửa chính là cửa Tiền và cửa Hậu, có cầu bắc qua hào nước, dẫn vào cổng thành. Hiện 4 cổng thành bằng đá ong còn giữ được nguyên vẻ nguyên sơ cổ kính, trên các cổng có vọng lâu và ụ súng. Theo sử sách ghi lại, ngày trước, thành Sơn Tây có 5 khu: khu giữa thành là khu nghi lễ, hai ao sen hai bên, có vọng lâu cao 18 thước. Trong thành có điện Kính Thiên rộng 5 gian lợp ngói lưu ly, bên trong có 2 cột tròn làm bằng gỗ lim, đường kính 0,5 mét sơn màu cánh gián. Hai gian bên có cửa sổ tròn trang trí hình chữ Thọ. Trong thành có các hạng mục kiến trúc: cột cờ (tức vọng lâu) cao 18m, cửa hành cung, hành cung, hai giếng vuông, phía trước khu nghi lễ (Hành Cung, sân, điện), gần với cửa Tiền. Điện ở đây từng là tòa nhà 5 gian hai trái, tám mái chồng diêm, nằm khoảng chính giữa thành, là nơi làm việc của các quan.

Qua gần 200 năm, sau nhiều cuộc chiến tranh và thời gian, thành cổ Sơn Tây đã bị phá huỷ phần lớn. Hiện chỉ còn lại dấu tích một số đoạn tường thành, cổng thành và một vài công trình còn sót lại trong khu vực thành cổ. Năm 2009, UBND thành phố Hà Nội đã ra quyết định cải tạo, chỉnh trang và phục dựng lại một số di tích trong khu thành cổ phục vụ cho Đại lễ kỉ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội như: cột cờ, vọng cung, điện Kính Thiên, tường thành, giếng nước, hai khẩu súng thần công...

Vào mùa xuân, đến thăm thành cổ Sơn Tây, du khách sẽ được ngắm nhìn hàng cây cơm nguội khoe lá mới; những cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi tỏa bóng mát quanh năm và vươn dài bộ rễ sần sùi theo năm tháng ôm trùm lấy những bờ tường, cổng thành rêu phong cổ kính tạo ấn tượng thật khó quên. Và, đã trở thành thông lệ vào những ngày áp Tết Nguyên đán, Thành cổ như sáng bừng lên bởi xung quanh bờ hào là chợ hoa Xuân với rực rỡ sắc màu của cây cảnh, hoa các loại, đặc biệt là sắc hoa đào, hoa mai, quất cảnh, cam canh rồi hoa hồng, cúc, ly, lan thơm nức lòng du khách. Bên cạnh đó, hàng chục năm nay, Hội Sinh vật cảnh (SVC) Thị xã lại chọn Thành cổ là nơi tổ chức trưng bày SVC với những tác phẩm nghệ thuật thu hút đông đảo du khách trong và ngoài Thị xã tham quan.

Đến Thành cổ Sơn Tây những ngày này, ngoài tham quan vọng cung, kỳ đài, đoan môn, du khách còn được say sưa thả hồn mình vào những tác phẩm nghệ thuật độc đáo của Hội Sinh vật cảnh Thị xã. Những giò lan đung đưa khoe sắc, những tán xanh, si, đa, đề đủ hình dáng. Những tác phẩm gỗ lũa, cây khô, đá cảnh tràn đầy sức sống bên hào nước trong xanh. Cái rét ngọt của mùa Xuân khiến cho du khách - những người xa lạ bỗng thấy quen thân và gần gũi nhau hơn. Thành cổ Sơn Tây thật xứng là điểm đến mùa Xuân của mọi lứa tuổi, mọi tầng lớp trên khắp mọi miền./.