Kẹo lạc - Đặc sản được nhiều du khách lựa chọn mỗi khi tới tham làng cổ

Đến du lịch Làng cổ Đường Lâm, một trong những món quà quê để lại ấn tượng cho du khách đó là đặc sản kẹo dồi, kẹo vừng, kẹo lạc và chè lam. Chúng tôi đến thăm gia đình anh Cao Văn Hiền -  thôn Đông Sàng khi gia đình anh đang chuẩn bị cho ra mẻ kẹo được khách đặt với số lượng lớn. Trao đổi với chúng tôi, anh Hiền cho biết làm kẹo là nghề truyền thống của gia đình đã có từ 40 năm trước. Nhưng kể từ năm 2006, khi Làng cổ Đường Lâm được công nhận là di tích cấp Quốc gia, gia đình anh mới có điều kiện mở rộng quy mô sản xuất, đầu tư máy móc, trang thiết bị đóng gói đáp ứng nhu cầu của du khách tham quan và nhân dân trong vùng. Đến nay, thương hiệu kẹo dồi, kẹo vừng, kẹo lạc Hiền Bao do gia đình anh sản xuất đã đứng vững trên thị trường, có mặt không chỉ ở các cửa hàng trên địa bàn mà còn đến các tỉnh, thành lân cận. Đặc biệt sản phẩm kẹo lạc của gia đình anh đã đạt giải nhất cuộc thi sản phẩm du lịch làng cổ ở Đường Lâm do cơ quan hợp tác Quốc tế Nhật Bản JICA tổ chức. Cũng như gia đình anh Cao Văn Hiền, hiện nay trên địa bàn xã Đường Lâm có khoảng 4 hộ sản xuất các sản phẩm kẹo lạc, kẹo vừng, kẹo dồi với quy mô tương đối lớn để cung cấp cho thị trường. Nghề làm kẹo giúp gia đình anh có điều kiện phát triển kinh tế và tạo công ăn việc làm cho một số người dân địa phương với mức thu nhập ổn định 3 - 4 triệu đồng/ người/ tháng.

Kết hợp du lịch với phát triển nghề làm tương tại gia đình ông Hà Hữu Thể

Với gia đình ông Hà Hữu Thể, thôn Mông Phụ - chủ nhân của một trong những ngôi nhà cổ nổi tiếng đã biết làm du lịch kết hợp với tham quan nhà cổ. Ông cho biết, để phục vụ lượng du khách đến tham quan nhà cổ, gia đình ông đã mở dịch vụ làm du lịch tại chính ngôi nhà của mình như: kết hợp tham quan nhà cổ với dịch vụ ăn uống, nghỉ ngơi, phát triển nghề làm tương truyền thống... phục vụ nhu cầu mua làm quà của du khách. Làm du lịch cộng đồng không chỉ tạo công ăn việc làm cho các thành viên giúp gia đình ông ổn định cuộc sống, mà còn là cơ hội để ông quảng bá cho du lịch làng cổ.

Theo thống kê hiện nay trên địa bàn xã Đường Lâm có 100 hộ dân tại khu vực 5 thôn của Di tích Làng cổ làm dịch vụ du lịch và các sản phẩm phục vụ khách du lịch. Tuy nhiên với 1.500 hộ gia đình và 6.000 nhân khẩu ở Đường Lâm, lời giải cho bài toán phát triển kinh tế từ du lịch vẫn còn gặp nhiều khó khăn và vướng mắc. Nhằm hỗ trợ người dân được hưởng lợi từ dịch vụ du lịch, UBND thị xã Sơn Tây và Ban Quản lý Di tích Làng cổ Đường Lâm đã triển khai nhiều giải pháp để đánh thức tiềm năng, nâng cao nhận thức và trình độ làm du lịch cho người dân như: Mời các hộ đi tham quan mô hình làm du lịch cộng đồng, homestay ở Bát Tràng, Mai Châu (Hòa Bình), Sa Pa (lào Cai), phố cổ Hội An – Quảng Nam…; tập huấn cho người dân tiếp khách, mời khách, đón khách một cách chuyên nghiệp; tổ chức thi làm các sản phẩm bánh kẹo của địa phương; mở chợ quê vào những ngày lễ, hội; tạo ra những sản phẩm lưu niệm phong phú từ mây tre đan, gốm sứ, tranh thêu, rơm… Những nỗ lực và giải pháp phát triển du lịch tại Đường Lâm đã dần dần phát huy hiệu quả. Nếu như trước đây, dịch vụ phục vụ khách du lịch, đặc biệt là ăn uống tại Đường Lâm còn rất nghèo nàn, các công ty lữ hành dẫn khách đến Đường Lâm phải đưa khách đi nơi khác ăn uống, người dân không được hưởng lợi thì nay mọi chuyện đã khác. Nhiều hộ dân đã biết tổ chức bữa ăn đa dạng phong phú về chủng loại với những đặc sản gà mía, bánh tẻ, tương bần, rau sạch… các đơn vị lữ hành có thể dẫn khách đến ăn cơm với giá cả hợp lý. Hiện nhiều hộ dân làng cổ đã giàu lên từ làm dịch vụ du lịch với thu nhập được từ 10 đến 30 triệu đồng/tháng.

Tin rằng, với những nỗ lực của cấp ủy đảng, chính quyền và sự chung tay góp sức của người dân, du lịch Đường Lâm sẽ ngày càng khởi sắc, người dân nơi đây ngày càng được hưởng nhiều lợi ích từ di sản và từ đó biết bảo tồn di sản quý giá của chính mình, thúc đẩy du lịch Làng cổ ở Đường Lâm ngày càng phát triển./.

                                                                Phan Thanh              

Phan Hồng Thanh